रेशन कार्ड हे आपल्या आयुष्यातील एक महत्त्वाचं दस्तऐवज आहे. सरकारच्या विविध योजनांचा लाभ घ्यायचा असेल, तर रेशन कार्ड असणं गरजेचं आहे. पण आता सरकारने रेशन कार्ड धारकांसाठी eKYC अनिवार्य केलं आहे. जर तुम्ही तुमचं रेशन कार्ड eKYC अजून केलं नसेल, तर काळजी करू नका! या लेखात मी तुम्हाला अगदी सोप्या भाषेत, घरबसल्या रेशन कार्ड eKYC कसं करायचं, याची पूर्ण प्रक्रिया सांगणार आहे. चला, तर मग सुरू करूया!
eKYC म्हणजे काय आणि का गरजेचं आहे?
eKYC म्हणजे इलेक्ट्रॉनिक नो योर कस्टमर. ही एक डिजिटल सत्यापन प्रक्रिया आहे, जी तुमच्या रेशन कार्डला आधार कार्डशी जोडून तुमची ओळख पडताळते. यामुळे सरकारला खात्री पटते की, रेशन कार्डचा लाभ फक्त योग्य व्यक्तींनाच मिळतोय. National Food Security Act अंतर्गत, ही प्रक्रिया अनिवार्य आहे. जर तुम्ही eKYC पूर्ण केलं नाही, तर तुमचं रेशन कार्ड रद्द होऊ शकतं किंवा तुम्हाला रेशनचा लाभ मिळणार नाही.
- लाभ काय?
- रेशन कार्ड योजनेचा फायदा फक्त पात्र व्यक्तींनाच मिळतो.
- बनावट रेशन कार्डला आळा बसतो.
- घरबसल्या mobile app द्वारे प्रक्रिया पूर्ण करता येते.
- पारदर्शकता वाढते आणि गैरप्रकार कमी होतात.
रेशन कार्ड eKYC ची अंतिम मुदत काय आहे?
सरकारने रेशन कार्ड eKYC साठी वेळोवेळी मुदतवाढ दिली आहे. सध्याच्या माहितीनुसार, काही राज्यांमध्ये ही प्रक्रिया 30 जून 2025 पर्यंत पूर्ण करणं आवश्यक आहे. जर तुम्ही वेळेत eKYC केलं नाही, तर तुमचं नाव रेशन कार्ड यादीतून काढलं जाऊ शकतं. त्यामुळे उशीर न करता ही प्रक्रिया लवकरात लवकर पूर्ण करा.
घरबसल्या रेशन कार्ड eKYC कसं करायचं?
आता मुख्य मुद्द्याकडे येऊया! तुम्ही तुमच्या मोबाइलवरून रेशन कार्ड eKYC अगदी सोप्या पद्धतीने करू शकता. यासाठी तुम्हाला फक्त mobile app आणि इंटरनेट कनेक्शनची गरज आहे. चला, स्टेप-बाय-स्टेप प्रक्रिया पाहूया:
- ‘मेरा KYC’ ॲप डाउनलोड करा:
- सर्वप्रथम, तुमच्या मोबाइलवर Google Play Store वरून ‘मेरा KYC’ आणि ‘Aadhaar FaceRD’ हे दोन ॲप्स डाउनलोड करा.
- हे ॲप्स पूर्णपणे सुरक्षित आहेत आणि सरकारच्या खाद्य व पुरवठा विभागाने मान्यता दिलेली आहेत.
- ॲपमध्ये लॉगिन करा:
- ॲप उघडल्यानंतर तुम्हाला तुमचं राज्य निवडावं लागेल (उदा., महाराष्ट्र).
- त्यानंतर तुमचा आधार नंबर, रेशन कार्ड नंबर आणि मोबाइल नंबर टाका.
- OTP व्हेरिफिकेशन:
- तुमच्या आधारशी लिंक केलेल्या मोबाइल नंबरवर एक OTP येईल. तो टाकून पडताळणी पूर्ण करा.
- फेस ऑथेंटिकेशन:
- ॲपमध्ये ‘Face eKYC’ हा पर्याय निवडा.
- तुमच्या मोबाइलचा कॅमेरा उघडेल. तुमचा चेहरा स्क्रीनवरील गोल घेऱ्यात ठेवा आणि पलक झपकवा.
- घेरा हिरवा झाला की तुमचं eKYC पूर्ण होईल.
- स्थिती तपासा:
- eKYC पूर्ण झाल्यावर स्क्रीनवर ‘Y’ असं स्टेटस दिसेल, याचा अर्थ तुमची प्रक्रिया यशस्वी झाली आहे.
ही प्रक्रिया फक्त 5-10 मिनिटांत पूर्ण होते. जर तुम्हाला mobile app वापरणं कठीण वाटत असेल, तर काळजी नको!
ऑफलाइन eKYC कसं करायचं?
काही लोकांना ऑनलाइन प्रक्रिया कठीण वाटू शकते किंवा त्यांच्याकडे स्मार्टफोन नसू शकतो. अशा लोकांसाठी ऑफलाइन पर्यायही उपलब्ध आहे. यासाठी खालील स्टेप्स फॉलो करा:
- रेशन दुकानात जा: तुमच्या जवळच्या रेशन दुकानात (PDS shop) जा.
- आवश्यक कागदपत्रे: तुमचं आधार कार्ड आणि रेशन कार्ड नंबर सोबत घ्या.
- बायोमेट्रिक सत्यापन: रेशन दुकानात POS मशीनद्वारे तुमचा अंगठा किंवा बोटांचा ठसा घेतला जाईल.
- प्रक्रिया पूर्ण: यानंतर तुमचं eKYC पूर्ण होईल आणि रेशन डीलर तुम्हाला याची पुष्टी देईल.
प्रक्रियाऑनलाइन eKYCऑफलाइन eKYCवापर मोबाइल ॲप (मेरा KYC, Aadhaar FaceRD) रेशन दुकानात POS मशीन कागदपत्रे आधार नंबर, रेशन कार्ड नंबर आधार कार्ड, रेशन कार्ड वेळ 5-10 मिनिटे 10-15 मिनिटे सुविधा घरबसल्या करता येते रेशन दुकानात जावं लागतं खर्च मोफत मोफत
eKYC चे फायदे काय?
रेशन कार्ड eKYC मुळे अनेक फायदे मिळतात, जे तुमच्या दैनंदिन आयुष्यात उपयुक्त ठरतात:
- सुविधा: घरबसल्या mobile app वरून काही मिनिटांत प्रक्रिया पूर्ण करता येते.
- पारदर्शकता: रेशन वितरण प्रणाली अधिक पारदर्शी आणि सुरक्षित होते.
- लाभांचा निरंतर प्रवाह: eKYC पूर्ण केल्याने तुम्हाला रेशन, subsidy, आणि इतर सरकारी योजनांचा लाभ मिळत राहतो.
- वेळ आणि पैशाची बचत: आता तुम्हाला तुमच्या गावी किंवा जिल्ह्यात परत जाण्याची गरज नाही. तुम्ही देशात कुठेही असलात, तरी eKYC करू शकता.
eKYC स्टेटस कसं तपासायचं?
तुम्ही eKYC केलं आहे पण त्याची खात्री करायची आहे? काळजी नको! खालील स्टेप्स फॉलो करा:
- मेरा KYC ॲप उघडा: ॲपमध्ये तुमचं राज्य निवडा.
- आधार नंबर टाका: तुमचा आधार नंबर, कॅप्चा कोड आणि OTP टाकून लॉगिन करा.
- स्टेटस तपासा: जर स्क्रीनवर ‘Y’ दिसलं, तर तुमचं eKYC पूर्ण झालं आहे. जर ‘N’ दिसलं, तर तुम्हाला पुन्हा प्रक्रिया करावी लागेल.
काही सामान्य प्रश्न आणि उत्तरे
१. eKYC साठी कागदपत्रांची गरज आहे का?
ऑनलाइन प्रक्रियेसाठी फक्त आधार नंबर आणि रेशन कार्ड नंबर पुरेसा आहे. ऑफलाइनसाठी आधार कार्ड आणि रेशन कार्ड सोबत ठेवा.
२. जर eKYC केलं नाही, तर काय होईल?
तुमचं नाव रेशन कार्ड यादीतून काढलं जाऊ शकतं, आणि तुम्हाला रेशन किंवा इतर सरकारी योजनांचा लाभ मिळणार नाही.
३. eKYC साठी पैसे द्यावे लागतात का?
नाही, ही प्रक्रिया पूर्णपणे मोफत आहे.
तुमच्या कुटुंबाचं रेशन कार्ड सुरक्षित ठेवा
रेशन कार्ड हे फक्त एक कागदपत्र नाही, तर तुमच्या कुटुंबाच्या गरजांसाठी एक महत्त्वाचा आधार आहे. त्यामुळे वेळेत रेशन कार्ड eKYC करून तुमच्या कुटुंबाला सरकारी योजनांचा लाभ मिळवून द्या. मग तुम्ही तुमच्या गावात असा किंवा शहरात, mobile app च्या मदतीने किंवा रेशन दुकानात जाऊन ही प्रक्रिया अगदी सहज पूर्ण करू शकता. आजच करा आणि टेंशनमुक्त व्हा
